Testamenten zijn persoonlijk en iedereen heeft eigen ideeën over hoe de erfenis na zijn of haar overlijden verdeeld moet worden. Het is mogelijk om naast uw kinderen ook uw kleínkinderen in uw testament op te nemen.

Benoemen in testament

Uw kleinkinderen zijn niet automatisch erfgenaam. U dient ze expliciet in uw testament te benoemen. Vaak gebeurt dit door middel van een legaat. Uw kleinkinderen worden daarmee geen erfgenaam, maar “legataris”. Dit betekent dat zij schuldeiser worden van uw nalatenschap. Uw erfgenamen, vaak de langstlevende partner en uw kinderen, zijn dan verplicht deze vordering aan uw kleinkinderen vanuit uw nalatenschap te voldoen. Ook kunt u de kleinkinderen die nog niet geboren zijn in uw testament opnemen. Zij moeten dan wel (bijna) geboren zijn ten tijde van uw overlijden.

Opeisbaarheid

Vaak wil men de langstlevende partner verzorgd achterlaten. Dit kan door in uw testament te bepalen dat de langstlevende partner ook de erfdelen van de kinderen mag gebruiken. De kinderen mogen pas hun erfdeel opeisen als de langstlevende is overleden. Voor de opeisbaarheid van het legaat voor de kleinkinderen kan hetzelfde worden bepaald. De langstlevende is dan niet verplicht om direct de legaten aan de kleinkinderen te voldoen. De kleinkinderen kunnen dan hun erfenis pas opeisen als de langstlevende is overleden.

Betaling van de erfenis

Als u uw kleinkinderen geld nalaat, dan gaat dit ten koste van de erfenis van de erfgenamen. De vraag is op welk erfdeel de legaten in mindering moeten komen. Een mogelijkheid is dat de legaten vanuit de “grote hoop” worden betaald. Een andere optie is dat de legaten van het erfdeel van uw kinderen worden afgetrokken. De ouder (uw kind) is dan verplicht om vanuit zijn of haar erfenis de legaten aan de kleinkinderen te betalen. Dit wordt ook wel staaksgewijze verdeling genoemd. Een voordeel van deze staaksgewijze verdeling is dat elk “gezin” evenveel erft. Een nadeel hiervan is dat uw kinderen zelf minder erven als zij niet evenveel kinderen (uw kleinkinderen) hebben.

Rekenvoorbeeld

Willem benoemt zijn zoon en dochter tot erfgenamen. Hun erfdeel is voor ieder € 100.000. Zijn zoon heeft één kind en zijn dochter twee kinderen. Aan zijn kleinkinderen laat Willem ieder € 20.000 na. Zijn kleinkinderen erven in totaal € 60.000

Als alle erfgenamen bijdragen aan de kleinkindlegaten, dan worden eerst de legaten aan de kleinkinderen betaald. Van de erfenis van € 200.000 wordt € 60.000 aan de kleinkinderen betaald. Vervolgens wordt het restant (€ 140.000) verdeeld over Willems zoon en dochter. Zij erven daardoor ieder € 70.000.

Als de staaksgewijze verdeling wordt toegepast, dan is het erfdeel van zijn zoon en dochter voor ieder € 100.000. Vervolgens moet zijn zoon € 20.000 betalen aan zijn kind (Willems kleinkind). Hij houdt daardoor zelf € 80.000 over. Willems dochter moet € 40.000 betalen aan haar kinderen (Willems kleinkinderen). Daardoor houdt Willems dochter € 60.000 over. Bij de staaksgewijze verdeling erft elk “gezin” dus even veel, maar Willems kinderen zelf erven een ongelijk bedrag.

Vrijstelling erfbelasting

Als uw kleinkinderen van u erven, dan hebben zij een vrijstelling van € 21.559 (tarief 2022). Als de hoogte van het legaat gelijk gesteld wordt aan de vrijstelling, dan hoeven uw kleinkinderen geen erfbelasting te betalen. Zij erven dan dat bedrag belastingvrij.

Afsluitend

Als u na uw overlijden vermogen wil nalaten aan uw kleinkinderen zijn er verschillende mogelijkheden, waaronder belastingbesparing. Wat in uw geval de beste keuze is hangt volledig af van uw persoonlijke situatie en wensen. Wij adviseren u daar graag over.